کلیه تاسیسات و تجهیزات برقی باید با مشخصه مقاومت الکتریکی در برابر عایق مطابقت داشته باشند تا بتوانند با خیال راحت کار کنند. خواه شامل کابلهای اتصال ، تجهیزات مقطعی و حفاظتی یا موتورها و ژنراتورها و رسانای الکتریکی باشند. کلیه این تجهیزات با استفاده از موادی که مقاومت الکتریکی بالایی دارند عایق بندی می شود تا در حد امکان جریان در خارج از رساناها محدود شود. کیفیت این مواد عایق به دلیل فشارهای تأثیرگذار بر تجهیزات، به مرور زمان تغییر می کند.

این تغییرات، مقاومت الکتریکی مواد عایق را کاهش می دهد، بنابراین باعث افزایش جریان های نشتی می شود که منجر به بروز حوادث می شوند که از نظر ایمنی (جانی و دارایی) و همچنین هزینه های توقف تولید ممکن است بسیار حائز اهمیت باشد.

علاوه بر اندازه گیری های انجام شده بر روی تجهیزات جدید و مورد استفاده در هنگام راه اندازی ، آزمایش عایق بندی منظم روی تأسیسات و تجهیزات به جلوگیری از بروز چنین حوادثی از طریق نگهداری پیشگیرانه کمک می کند. این آزمایشات پیری و وخامت زودرس خواص عایق را قبل از رسیدن به سطحی که احتمالاً باعث بروز حوادث شرح داده شده در بالا شود ، تشخیص می دهند.

در این مرحله، به توضیح دو مقوله مهم می پردازیم. تبیین تفاوت بین دو نوع اندازه گیری که اغلب اشتباه گرفته می شوند: آزمایش دی الکتریک و اندازه گیری مقاومت عایقی.

آزمایش مقاومت دی الکتریک ، که همچنین آزمایش شکست نامیده می شود ، توانایی مقاومتی عایق در برابر افزایش ولتاژ در مدت زمانی تعینن شده را بدون وقوع جرقه اندازه گیری می کند. در واقعیت ، این افزایش ولتاژ ممکن است از رعد و برق یا جریانات القایی ناشی از خطا در خط انتقال نیرو ناشی شود. هدف اصلی این آزمایش اطمینان از رعایت قوانین و استاندادرها در هنگام عملیات نصب و پیش راه اندازی ادوات و تجهیزات به منظور آشکار کردن میزان جریان نشتی و بالا بردن ایمنی است. این آزمایش اغلب با اعمال ولتاژ AC انجام می شود. اما می توان با ولتاژ DC نیز انجام داد. این نوع اندازه گیری نیاز به تستری به نام های پات (hipot) “دارد. نتیجه به دست آمده یک مقدار ولتاژ است که معمولاً با واحد کیلوولت (kv) بیان می شود. بسته به سطح آزمایش و انرژی موجود در آزمایش ممکن است در صورت بروز خطا مخرب باشد. به همین دلیل ، این تست فقط برای تجهیزات جدید نصب شده و یا تازه تعمیر شده بکار گرفته می شود.

اندازه گیری مقاومت عایقی ، در هر شرایط یک آزمایش واقعی غیر مخرب است. با استفاده از ولتاژ DC با دامنه ی کوچکتر از آزمایش دی الکتریک انجام می شود ، نتیجه حاصل شده با کیلووات، مگاوات،GW  یا TW بیان می شود. این مقاومت نشان دهنده کیفیت عایق بین دو هادی است. از آنجا که این آزمایش مخرب نیست ، برای کنترل پیری عایق در طول عمر عملیاتی تجهیزات و تاسیسات برقی بسیار مفید است. این اندازه گیری با استفاده از یک تستر مقاومت عایقی انجام می شود ، همچنین به آن یک مگامتر سنج “megohmmeter”  گفته می شود.

عایق کاری و علل خرابی عایق

از آنجا که تست مقاومت عایقی با یک مگامتر سنج بخشی از یک سیاست گسترده تر برای جلوگیری از بروز اتفاقات است ، مهم است که علل مختلف احتمالی خراب شدن عملکرد عایقی را درک کنید تا بتوانید در اصلاح آن گام بردارید.

می توان این علل خرابی عایق را به پنج گروه تقسیم کرد ، در حالی که باید در نظر داشته باشید در صورت عدم انجام اقدامات اصلاحی ، این موارد قطعا رخ خواهد داد و منجر به خرابی عایق و خرابی تجهیزات می شود.

  • فشارهای الکتریکی:

به طور عمده با اضافه ولتاژ و کاهش ولتاژ از حد مجاز در ارتباط است.

  • فشارهای مکانیکی:

روشن و خاموش شدنهای مکرر ماشین آلات می تواند باعث فشارهای مکانیکی شود. همچنین مشکلات در بالانس بودن و دوران ماشین آلات و یا هرگونه فشار مستقیم به کابل ها و تاسیسات به طور کلی می تواند تاثیر گذار باشد.

  • استرسهای شیمیایی:

به طور کلی مجاورت مواد شیمیایی ، روغنها ، بخارهای خورنده و گرد و غبار بر عملکرد عایق بندی مواد تأثیر می گذارد.

  • استرسهای مرتبط با تغییرات دما:

هنگامی که با فشارهای مکانیکی ناشی از توالی های استارت و استپ ماشین آلات همراه باشد ، فشارهای انبساطی و انقباضی بر خواص مواد عایقی تأثیر می گذارد. عملکرد در دماهای شدید نیز منجر به پیری مواد می شود.

  • آلودگی زیست محیطی:

ایجاد رسوبات قالب و ذرات در محیط های گرم و مرطوب نیز به وخامت خاصیت عایقی تجهیزات نصب شده  کمک می کند.

علاوه بر تخریبات ناگهانی عایقی در اثر حوادث استثنایی مانند سیل و … ، فاکتورهایی که می توانند عملکرد عایق را تضعیف کنند، در حین کار با هم ترکیب می شوند ، و گاهی اوقات باعث تقویت یکدیگر می شوند. در طولانی مدت ، بدون نظارت کافی ، این پروسه در نهایت منجر به موقعیت هایی می شود که هم از نظر ایمنی و هم برای ملاحظات عملیاتی ممکن است حیاتی باشند. از این رو آزمایش منظم عایقی روی یک دستگاه نصب شده یا تجهیزات و رساناها یک روش مفید برای نظارت بر این نوع تخریبات است ، بنابراین می توانید قبل از بروز تخریب کامل عمل کنید.

اصل آزمایش عایقی و عوامل مؤثر

اندازه گیری مقاومت عایق بر اساس قانون اهم انجام شده است. با تزریق یک ولتاژ DC شناخته شده پایین تر از سطح ولتاژی آزمایش دی الکتریک و سپس اندازه گیری جریان جاری شده، تعیین مقدار مقاومت بسیار ساده است. در اصل ، مقدار مقاومت عایق بسیار زیاد است اما نامحدود نیست ، بنابراین با اندازه گیری جریان کم جاری شده ، مگامتر اندازه مقاومت عایقی را نشان می دهد و نتیجه ای بر اساس kW ، MW ، GW و همچنین TW  در بعضی از مدل ها ارائه می دهد. این مقاومت، کیفیت عایق بین دو هادی را مشخص می کند و نشانگر خوبی از خطرات جاری شدن جریان نشتی است.

برخی از فاکتورها روی مقدار مقاومت عایقی تأثیر می گذارند و بنابراین هنگامی که مقدار جریان در ولتاژ ثابت در مدار مورد آزمایش اعمال می شود،  این عوامل ، مانند دما یا رطوبت ، ممکن است اندازه گیری را به میزان قابل توجهی تحت تأثیر قرار دهند

لذا ابتدا با استفاده از فرضیه اینکه این عوامل در اندازه گیری تأثیر نمی گذارند ، ماهیت جریان های نشت یافته در طول تست عایقی را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهیم.

کل جریان جاری شده در مواد عایقی ، جمعاً شامل سه مؤلفه است:

  • خازنی: جریان شارژ خازنی لازم برای شارژ خازنی عایق مورد آزمایش. این یک جریان گذرا است که با مقداری نسبتاً زیاد شروع می شود و به محض اینکه مدار مورد نظر از نظر الکتریکی شارژ شود ، به سمت مقدار نزدیک به صفر میل می کند . پس از چند ثانیه یا دهم ثانیه ، این جریان در مقایسه با جریان مورد اندازه گیری ناچیز می شود.
  • جذبی: جریان جذبی ، مربوط به انرژی اضافی لازم برای هم جهت شدن مولکولهای ماده عایقی برای تغییر شکل مجدد خود تحت تأثیر میدان الکتریکی اعمال شده است. این جریان بسیار کندتر از جریان شارژ خازن می افتد ، گاهی اوقات برای رسیدن به مقدار نزدیک به صفر به چند دقیقه زمان نیاز دارید.
  • جریان نشت: جریان نشتی یا جریان انتقال. این جریان کیفیت عایق را مشخص می کند و با گذشت زمان پایدار است.

نمودار زیر این سه جریان را به عنوان تابعی از زمان نشان می دهد. مقیاس زمان تنها یک نشانگر است و بسته به عایق آزمایش شده ممکن است متفاوت باشد.

موتورهای بسیار بزرگ یا کابلهای بسیار طولانی ممکن است 30 تا 40 دقیقه طول بکشد تا جریانهای خازنی و جذبی به اندازه کافی به حداقل برسد تا نتایج آزمایش مناسبی را شاهد باشیم.

در یک مدار با ولتاژ تزریقی ثابت ، جریان کلی جاری شده در عایق مورد آزمایش با گذشت زمان تغییر می کند. این حاکی از تغییر قابل توجه در مقاومت عایقی است. قبل از بررسی دقیق روشهای مختلف اندازه گیری ، لازم  است که دوباره به عوامل مؤثر در اندازه گیری مقاومت عایقی توجه کنیم.

  • تأثیر دما:

دما باعث می شود مقدار مقاومت عایقی به صورت شبه نمایی تغییر کند. در زمینه برنامه نگهداری پیشگیرانه ، اندازه گیری ها باید در شرایط دمایی مشابه انجام شود یا در صورت عدم امکان این کار باید با اعمال ضرایب مناسب اصلاح شود تا اعداد حاصله در رابطه با دمای مرجع بیان شود.

به عنوان مثال ، برای درک دقیق تر موضوع ، افزایش 10 درجه سانتیگراد  باعث نصف شدن مقدار مقاومت عایقی می شود ، در حالی که کاهش 10 درجه سانتیگراد مقدار مقاومت عایق را دو برابر می کند.

سطح رطوبت با توجه به میزان آلودگی سطوح عایقی بر مقاومت عایق تأثیر می گذارد. اگر دما پایین تر از نقطه شبنم باشد ، همیشه باید مدنظر داشت که مقاومت عایقی اندازه گیری نشود.

اندازه گیری زمان کوتاه یا نقطه خوانی

این ساده ترین روش است. این شامل اعمال ولتاژ تست برای مدت زمان کوتاه (30 یا 60 ثانیه) و خواندن مقاومت عایقی در آن لحظه است. همانطور که قبلاً بیان شد، این نوع تست مقاومت عایقی مستقیما و به طور قابل توجهی تحت تأثیر دما و رطوبت قرار دارد. بنابراین اندازه گیری باید در دمای مرجع استاندارد شود و برای مقایسه باید سطح رطوبت ذکر شود. با داشتن نتایج تستهای گذشته، با استفاده از این روش می توان کیفیت عایق را با مقایسه مقدار اندازه گیری شده فعلی با چندین نتیجه آزمایش قبلی تجزیه و تحلیل کرد. این نوع تست و تحلیل با گذشت زمان ، نمایانگر تغییرات ویژگی های عایق در تجهیزات مورد آزمایش است.

اگر شرایط اندازه گیری یکسان بماند (همان ولتاژ آزمایش ، همان زمان اندازه گیری و غیره) ، می توان با نظارت و تفسیر هرگونه تغییر در این اندازه گیری های دوره ای ، ارزیابی روشنی از عایق را بدست آورد. پس با توجه به مقادیر مطلق ، تغییرات در طول زمان باید مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرند. بنابراین، ممکن است یک اندازه گیری نشان دهد که مقدار مقاومت عایقی نسبتاً کم است که با این وجود و با کنار هم گذاشتن نتایج در زمانهای مختلف ، این مقدار پایدار بوده است. از نظر تئوری، این حالت نگرانی کمتری دارد نسبت به کاهش قابل توجه در مقدار مقاومت عایقی در طول زمان، حتی اگر مقدار مقاومت عایقی بالاتر از حداقل توصیه شده باشد. به طور کلی، هر گونه سقوط ناگهانی در مقدارمقاومت عایقی نشانگر مشکلی است که نیاز به بررسی دارد.

نمودار زیر نمونه ای از قرائت دوره ای مقاومت عایقی در موتور الکتریکی را نشان می دهد.

در نقطه A ، مقاومت عایق به دلیل پیری و تجمع گرد و غبار نسبت به مقدار اولیه کاهش یافته است. سقوط شدید در نقطه  B نشان می دهد که یک ایراد عایقی وجود دارد.

در نقطه C ، ایراد عایقی بر طرف شده و بنابراین مقاومت عایقی به مقدار بالاتر برگشته و با گذشت زمان پایدار مانده است و این نشانگر شرایط خوبی است.

روش های آزمایش بر اساس تأثیر زمان در ولتاژ تست PI و DAR

این روش ها شامل اندازه گیری مقادیر مقاومت عایقی پی در پی در زمان های مشخص است. این روشها این مزیت به خصوص را دارند تغییزات دما در مقادیر آنها بی تاثیر است، بنابراین می توان بدون اصلاح نتایج از آنها استفاده کرد، مادامی که تجهیزات آزمایشگاهی در طی آزمایش تحت تغییرات درجه حرارت قابل توجهی قرار نگیرند. این روشها برای نگهداری پیشگیرانه در ماشین های دوار و یا برای نظارت بر مقاومت عایقی ایده آل هستند.

اگر ماده عایق در وضعیت مطلوبی قرار داشته باشد ، جریان نشت یا جریان رسانایی کم است و اندازه گیری اولیه به شدت تحت تأثیر شارژ خازن و جریان های جذب دی الکتریک قرار دارد. نتیجه تست مقاومت عایقی در زمانی که ولتاژ آزمایش اعمال می شود افزایش می یابد، زیرا این جریان های مزاحم کم کم کاهش می یابند. زمان تثبیت لازم برای تست مقاومت عایقی در شرایط مناسب به نوع ماده عایقی بستگی دارد.

اگر ماده عایق در وضعیت نامناسبی باشد (آسیب دیده ، کثیف و مرطوب) ، جریان نشت ثابت و بسیار زیاد است و اغلب از جریان شارژ خازنی و جریان های جذب دی الکتریک بیشتر است. در چنین مواردی ، نتیجه تست مقاومت عایقی خیلی سریع ثابت می شود و در یک ولتاژ بالا تثبیت می گردد.

با بررسی تغییرات مقدار مقاومت عایقی با توجه به زمان اعمال ولتاژ تست ، می توان کیفیت عایق را ارزیابی کرد. این روش می تواند نتیجه ای مطلوب را به شما بیان کند، حتی اگر یک دفترچه یادداشت نتایج تست مقاومت عایقی وجود نداشته باشد ، اما با این وجود توصیه می شود اندازه گیری های دوره ای انجام شده در زمینه یک برنامه نگهداری پیشگیرانه را ثبت کنید.

PI= مقدار مقاومت عایقی در 10 دقیقه/ مقدار مقاومت عایقی در 1 دقیقه

نتایج به شرح زیر تفسیر می شوند: شاخص قطبیت (PI)

در این روش ، دو خوانش نتیجه تست به ترتیب در 1 دقیقه و 10 دقیقه انجام می شود. نسبت (بدون واحد) مقاومت عایقی 10 دقیقه ای که به مراتب بیش از مقدار 1 دقیقه ای است، به نام شاخص پولاریزاسیون (PI) گفته می شود و می توان از آن برای ارزیابی کیفیت عایق استفاده کرد.

روش اندازه گیری با استفاده از شاخص پولاریزاسیون برای آزمایش مدارهایی با عایق جامد ایده آل است. به همین دلیل، استفاده از چنین تستی برای به عنوان مثال حتی ترانسفورماتورهای غوطه ور در روغن توصیه نمی شود. چرا که حتی اگر عایق در شرایط خوبی باشد، نتایج درستی ارائه نمی دهد.

در توصیه IEEE 43-2000 در مورد “تست توصیه شده برای سنجش مقاومت عایق بندی ماشینهای چرخشی” حداقل مقدار شاخص قطبی سازی (pI) برای ماشینهای چرخشی AC و DC در کلاسهای دما B ،F  و H را مقدار 2.0 تعریف می کند. به طور کلی PI بزرگتر از 4 علامت عایق عالی است ، در حالی که شاخص زیر 2 نشان دهنده یک مشکل بالقوه است.

PI = R10-minute insulation / R1-minute insulation

نسبت جذب دی الکتریک DAR

برای تاسیسات یا تجهیزات حاوی مواد عایقی که در آنها جریان جذب به سرعت کاهش می یابد، اندازه گیری عایق پس از 30 ثانیه و 60 ثانیه ممکن است برای تست مقاومت عایقی کافی باشدDAR  به شرح زیر تعریف می گردد:

DAR = R60-second insulation / R30-second insulation

DAR= مقدار مقاومت عایقی در 30 ثانیه / مقدار مقاومت عایقی در 60 ثانیه

نتایج به شرح زیر تفسیر می شوند:

روش مبتنی بر تأثیر تغییر ولتاژ تست (تست ولتاژ پله ای)

وجود آلاینده ها (گرد و غبار ، خاک و غیره) یا رطوبت روی سطح عایق معمولاً با اندازه گیری مقاومت وابسته به زمان ( PI،DAR  و غیره) آشکار می شود. اما پیری عایق یا آسیب مکانیکی ممکن است بعضی مواقع توسط این نوع آزمایش از دست برود. این تست که با ولتاژی زیر ولتاژ دی الکتریک ماده عایق مورد آزمایش انجام می شود، باعث می شود این نقاط ضعف از بین بروند .

در این حالت، نسبت بین مراحل ولتاژ باید 1 تا 5 باشد و هر مرحله باید همزمان (به طور معمول 1 تا 10 دقیقه) دوام آورد، در حالی که ولتاژ اعمالی زیر ولتاژ تست دی الکتریک کلاسیک 2Un+1000V) ) باقی مانده است. نتایج حاصل از این روش کاملاً مستقل از نوع عایق و درجه حرارت است، زیرا این روش نه براساس ارزش ذاتی عایق های اندازه گیری شده بلکه بر روی کاهش مؤثر مقادیر خوانده شده با دو ولتاژ تست متفاوت است.

کاهش 25٪ یا بیشتر بین مقادیر مقاومت عایق مرحله اول و مرحله دوم نشانه خراب شدن عایق است که معمولاً با وجود آلاینده ها در ارتباط است.

روش تست تخلیه دی الکتریک DD

آزمایش تخلیه دی الکتریک (DD)، که همچنین به عنوان تست جریان جذب مجدد شناخته می شود، با اندازه گیری جریان در هنگام تخلیه دی الکتریک تجهیزات مورد آزمایش انجام می شود.

از آنجا که هر سه مؤلفه جریان (جریان شارژ خازن ، جریان قطبش و جریان نشت) در طی یک آزمایش عایق بندی استاندارد وجود دارد ، تعیین قطبش یا جریان جذب ممکن است با وجود جریان نشتی تحت تأثیر قرار گیرد. به جای تلاش برای اندازه گیری جریان قطبش در طول آزمایش عایقی ، آزمایش تخلیه دی الکتریک (DD) جریان دپلاریزاسیون و جریان تخلیه خازن را پس از آزمایش عایقی انداز گیری می کند.

اصل اندازه گیری به شرح زیر است: تجهیزات مورد آزمایش ابتدا برای رسیدن به حالت پایدار ابتدا به اندازه کافی شارژ می شوند (شارژ خازنی و قطبش به اتمام رسیده و تنها جریان جاری جریان نشتی است). سپس تجهیزات از طریق یک مقاومت در داخل مگامتر سنج تخلیه می شوند و جریان موجود جاری شده اندازه گیری می شود. این جریان از جریان شارژ خازنی و جریان جذب مجدد تشکیل شده است که برای ارائه بصورت جریان تخلیه دی الکتریک ، بیان میشود. این جریان پس از یک زمان استاندارد 1 دقیقه اندازه گیری می شود. مقدار جریان به ظرفیت کلی و ولتاژ تست نهایی بستگی دارد. مقدار DD با استفاده از فرمول محاسبه می شود:

DD = Current after 1 minute / (Test voltage x Capacitance)

DD= جریان تست پس از یک دقیق/ (ولتاژ تست* مقاومت خازنی)

تست DD می تواند جریان های تخلیه اضافی را که هنگام آسیب دیدن یا آلودگی یکی از لایه های عایق چند لایه رخ می دهد ، شناسایی کند، نقصی که ممکن است توسط تست های لحظه ای یا تست های PI و DAR پنهان بماند. در صورت آسیب دیدن یکی از لایه های عایق، جریان تخلیه برای یک ولتاژ و ظرفیت خاص بیشتر خواهد بود.

در عایق همگن مقدار DD نزدیک به صفر خواهد بود، در حالی که در عایق بندی چند لایه، مقدار قابل قبول برای DD حداکثر تا 2 است. جدول زیر توضیحات کامل را با توجه به مقدار DD به دست آمده نشان می دهد.

احتیاط: این روش اندازه گیری به دما وابسته است ، بنابراین باید تلاش شود كه آزمایش را در دمای استاندارد انجام دهیم یا حداقل توجه داشته باشیم كه دما در كنار نتیجه آزمایش یاداشت شود.

تست عایق بندی ولتاژ بالا: با استفاده از ترمینال نگهبان یا ترمینال گارد

هنگام اندازه گیری مقادیر مقاومت عایق بالا (بیش از 1GW) دقت اندازه گیری ها ممکن است تحت تأثیر جریان های نشتی باشد که از طریق رطوبت و آلودگی های سطحی روی سطح ماده عایق جریان می یابد، که مقدار مقاومت آنها دیگر بسیار زیاد نیست در مقایسه با مقاومت عایقی که می خواهید ارزیابی کنید. به منظور از بین بردن این جریان نشت سطحی که باعث کاهش دقت اندازه گیری عایق می شود، برخی از مگامتر ها شامل یک ترمینال سوم به نام ترمینال نگهبان یا ترمینال گارد هستند. این ترمینال نگهبان مدار مورد تست را دور می زند و با عبور از مدار اندازه گیری، جریان سطح را در یکی از نقاط آزمایش مجدداً تزریق می کند (نمودار زیر را ببینید)

مدار اول ، بدون ترمینال نگهبان ، به طور همزمان جریان نشت i و جریان ناخواسته سطح I1 را اندازه گیری می کند ، بنابراین اندازه گیری مقاومت عایق نادرست است.

اما مدار دوم فقط جریان نشتی i را اندازه گیری می کند. اتصال به ترمینال گارد جریان I1 سطح را تخلیه می کند ، بنابراین اندازه گیری مقاومت عایق صحیح است

ترمینال نگهبان باید به سطحی متصل شود که جریانهای سطحی را محدود می کند ، که این مورد در مورد عایق هایی مانند کابل یا مواد عایقی ترانسفورماتور نیست. آگاهی کامل از مسیرهای احتمالی جریان تست هنگام عبور از طریق عنصر آزمایش شده ، برای انتخاب مکان اتصال موقعیت به ترمینال محافظ بسیار مهم است.

انتخاب ولتاژ تست

جدول بالا ولتاژ تست پیشنهادی را با توجه به ولتاژهای عملیاتی تاسیسات و تجهیزات نشان می دهد (گرفته شده از راهنمای IEEE 43-2000).

علاوه بر این، این مقادیر برای وسایل برقی در طیف گسترده ای از استانداردهای محلی و بین المللی (IEC 60204 ، IEC 60439 ، IEC 60598 و غیره) تعریف شده اند.

به عنوان مثال، در فرانسه استاندارد NFC15-100 مقادیر ولتاژ تست و حداقل مقاومت عایق برای تاسیسات برقی را تعیین می کند (500 VDC و 0.5 مگاوات برای ولتاژ نامی از 50 تا 500 ولت)

با این حال، به شما توصیه می شود برای اطلاعات تکمیلی در مورد ولتاژ آزمایش مورد استفاده، با تولید کننده کابل / تجهیزات تماس بگیرید.

ایمنی قبل از کار:

آزمایش باید بر روی تجهیزات بدون اتصال به مدار انجام شود تا اطمینان حاصل شود که ولتاژ تست روی سایر تجهیزات متصل به مدار الکتریکی مورد آزمایش قرار نخواهد گرفت.
اطمینان حاصل کنید که مدار تخلیه است. می توان با اتصال کوتاه پایانه های تجهیزات و یا اتصال آنها به زمین برای زمان مشخص ، تخلیه را انجام داد (به زمان تخلیه مراجعه کنید).
اگر تجهیزات مورد آزمایش در محیط قابل اشتعال یا مواد منفجره باشد، حفاظت ویژه لازم است. زیرا در هنگام تخلیه عایقی (قبل و بعد از آزمایش) و همچنین در حین تست جرقه می تواند رخ دهد، اگر عایق نقص داشته باشد.
به دلیل وجود ولتاژهای DC که ممکن است مقدار بالایی داشته باشد، توصیه می شود دسترسی سایر کارکنان را محدود کنید و برای تست های برقی پوشیدن تجهیزات محافظتی فردی (یعنی دستکشهای محافظ) را نیز در دستور داشته باشید.
فقط از کابل های اتصال مناسب برای انجام آزمایش استفاده کنید و از وضعیت مناسب آنها اطمینان حاصل کنید. در بهترین حالت، کابلهای نامناسب باعث بروز خطاهای اندازه گیری می شوند، اما مهمتر از همه، ممکن است خطرناک باشند.

بعد از آزمون:

با پایان آزمایش ، عایق مقدار قابل توجهی انرژی را جمع آوری کرده است که نیاز به تخلیه قبل از هرگونه عملیات دیگر دارد. یک قانون ایمنی ساده این است که به تجهیزات اجازه دهید تا برای پنج بار زمان شارژ (زمان آخرین آزمایش) تخلیه شود. تجهیزات را می توان با اتصال کوتاه قطب ها و یا اتصال آنها به زمین تخلیه کرد. تمام مگامترهای تولید شده توسط گروه CHAUVIN ARNOUX  مجهز به مدارهای تخلیه داخلی هستند که تخلیه اتوماتیک و ایمن را تضمین می کند.

جهت اطمینان از قابلیت‌های تحمل در برابر این اضافه ‌ولتاژهای غیرعادی، تجهیزات باید مراحل مختلف تست ولتاژ بالا را طی کنند. برخی از این آزمایشات برای اطمینان از گذردهی، تلفات دی الکتریک بر واحد حجم و مقاومت دی الکتریک ماده عایق استفاده می شود. این آزمایشات معمولا بر روی نمونه ای از ماده عایق بندی انجام می شود. برخی دیگر از تست های ولتاژ بالا در تجهیزات کامل انجام می شود.

به طور کلی این آزمایشات:

خازن‌ها،

تلفات دی الکتریک،

ولتاژ شکست،

اضافه ولتاژ ناگهانی و غیره را اندازه گیری می‌کنند.

 

انواع تست‌های ولتاژ بالا (فشارقوی):

عمدتا چهار روش تست فشار قوی وجود دارد دارد که بر تجهیزات ولتاژ بالا اعمال می‌گردد.

تست های با فرکانس پایین پایدار

تست DC ثابت (Constant DC test)

تست فرکانس بالا(High frequency test)

تست ضربه یا اضافه ولتاژ(Surge or impulse test)

تست فرکانس پایین پایدار:

این آزمایش به طور کلی در فرکانس توان انجام می شود (در ایران ۵۰ هرتز و در آمریکا ۶۰ هرتز است) این متداول ترین تست ولتاژ بالا است که در تجهیزات H.V انجام می شود. این تست یعنی تست فرکانس پایین پایدار بر روی نمونه ای از مواد عایق برای تعیین و اطمینان از مقاومت دی الکتریک، تلفات دی الکتریک ماده عایقی انجام می شود. همچنین بر روی تجهیزات و مقره های الکتریکی فشارقوی انجام می‌شود تا از مقاومت دی‌الکتریک و تلفات این تجهیزات و عایق ها اطمینان حاصل شود.

تست DC فشارقوی:

تست DC  فشارقوی معمولاً برای آن دسته از تجهیزات که در سیستم انتقال فشار قوی استفاده می‌شود قابل استفاده است. اما این آزمایش زمانیکه آزمایش AC فشارقوی به دلیل شرایط غیرقابل اجتناب امکان پذیر نیست، برای تجهیزات AC دارای ولتاژ بالا نیز کاربرد دارد. به عنوان مثال، پس از نصب تجهیزات، تهیه برق متناوب فشارقوی بسیار دشوار است زیرا ممکن است مبدل ولتاژ بالا در محل موجود نباشد. از این رو تست فشارقوی با توان متناوب پس از نصب تجهیزات در محل امکان پذیر نیست. در این شرایط تست DC  فشارقوی مناسب‌ترین گزینه است.

در تست جریان مستقیم فشارقوی تجهیزاتAC، ولتاژ مستقیم دو برابر ولتاژ نامی  به تجهیزات مورد آزمایش بمدت ۱۵ دقیقه تا ۱٫۵ ساعت اعمال می‌شود. اگرچه تست DC ولتاژ بالا جایگزین کاملی برای تست AC ولتاژ بالا نیست، اما هنوز هم در شرایطی که آزمایش HVAC امکان پذیر نباشد کاربرد دارد.

تست فرکانس بالا:

عایق‌های مورد استفاده در سیستم انتقال فشارقوی، ممکن است در هنگام اختلالات فرکانس بالا دچار شکست یا اضافه ولتاژ ناگهانی شوند.

اختلالات فرکانس بالا در سیستم HV به دلیل عملیات کلیدزنی یا هر عامل خارجی دیگر رخ می‌دهد.

فرکانس بالا در توان ممکن است باعث وقوع شکست در عایق ها به دلیل تلفات زیاد دی الکتریک و گرما حتی در ولتاژ نسبتاً کم شود.

بنابراین عایقکاری کلیه تجهیزات فشارقوی باید از مقاومت در برابر ولتاژ فرکانس بالا در طول عمر عادی خود اطمینان حاصل کنند. عمدتا قطع ناگهانی جریان خط در هنگام کلیدزنی و خطای مدار باز، باعث افزایش فرکانس شکل موج ولتاژ در سیستم می شود. مشخص شده است که تلفات دی‌الکتریک در هر سیکل توان تقریبا ثابت است. بنابراین در فرکانس بالا، تلفات دی الکتریک بر ثانیه بسیار بیشتر از فرکانس عادی توان می شود.

این تلفات سریع و بزرگ دی الکتریک باعث گرم شدن بیش از حد عایق می شود. گرمای بیش از حد در نهایت منجر به خرابی عایق و حتی انفجار عایق ها می‌شود. بنابراین برای اطمینان از مقاومت در برابر ولتاژ با فرکانس بالا، آزمایش فرکانس بالا در تجهیزات فشارقوی انجام می شود.

تست جهش ناگهانی ولتاژ یا تست ضربه

اثرات زیادی ناشی از افزایش ناگهانی ولتاژ یا صاعقه ممکن است در خطوط انتقال پدیدار گردد. این پدیده ها می‌توانند عایق خط انتقال را خراب کنند و به ترانسفورماتور قدرت که در انتهای خطوط انتقال متصل است حمله کند. تست جهش ناگهانی ولتاژ یا تست ضربه، تست فوق فشارقوی است که برای دربرگیری تأثیرات جهش ناگهانی ولتاژ یا صاعقه بر روی تجهیزات انتقال انجام می شود. به طور معمول، صاعقه‌های مستقیم در خط انتقال بسیار نادر است. اما وقتی یک ابر باردار به خط انتقال نزدیک می شود، به دلیل بار الکتریکی داخل ابر، خط دارای بار مخالف آن می‌شود. هنگامی که این ابر باردار به دلیل صاعقه‌ای که در نزدیکی آن رخ داده تخلیه شود، بار القایی خط دیگر محدود نمی شود بلکه با سرعت نور از طریق خط عبور می کند. بنابراین قابل درک است که حتی هنگامی که رعد و برق به طور مستقیم به هادی خط برخورد نمی‌کند، همچنان یک حالت گذرا در ولتاژ اختلال وجود خواهد داشت.